Prei bemesten met plaatsspecifieke technieken

Door de trage startgroei van prei en een lange teeltcyclus is het niet gemakkelijk om op het juiste moment op de juiste plaats voldoende stikstof beschikbaar te stellen. Telers moeten dit combineren met een aanvaardbaar stikstofresidu tijdens de sperperiode (1 oktober tot 15 november).

Hoewel er meestal uniform wordt bemest, zien onderzoekers van Inagro op percelen vaak een grote variatie in zowel de bodemtoestand als de gewasontwikkeling. Daarom willen ze via het Wikileeks-project telers bewuster maken van deze variatie binnen hun percelen en hun de meerwaarde tonen van een plaatsspecifieke bemesting.

Stikstofresidu

Beredeneerd bemesten en op een objectief onderbouwde manier teeltbeslissingen nemen worden steeds belangrijker. Een plaatsspecifieke stikstofbemesting kan immers de opbrengst en kwaliteit van het eindproduct verzekeren met een zo optimaal mogelijke inzet van meststoffen en een stikstofresidu dat binnen de wettelijke beperkingen blijft.

'Belangrijk is wel dat deze plaatsspecifieke bemesting gebaseerd is op de waargenomen gewasbehoefte en ook rekening houdt met de hoeveelheid stikstof die van nature vrijkomt door mineralisatie. Dat concept werken we in het WikiLeeks-project specifiek uit voor de preiteelt', meldt Inagro.

Proeven

Tijdens de tweede helft van juni werden zowel op Inagro als bij het Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek (ILVO), het Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt Oost-Vlaanderen (PCG) en het Proefstation voor de Groenteteelt (PSKW) bemestingsproeven prei aangelegd. Het doel van deze proeven bestaat erin het stikstofverloop in de bodem, als gevolg van verschillende bemestingsstrategieën, in kaart te brengen en te linken aan de gewasontwikkeling en de finale opbrengst.

Door de trage startgroei volstaat het om de bodemvoorraad bij het planten aan te vullen tot 120 kilo stikstof in de 0 tot 30 centimeter laag. Dit deden onderzoekers in object 4. Objecten 2 en 3 kregen geen basisbemesting.

Stikstofvoorraad aanvullen

Pas zes tot acht weken na het planten neemt de stikstofopname van prei toe en is een bijbemesting aangewezen om de beschikbare stikstofvoorraad in de bodem aan te vullen tot 220 kilo stikstof per hectare in de 0 tot 60 centimeter laag. Dit gebeurde in object 4.

In objecten 2 en 3 werd slechts 50 procent van de geadviseerde bijbemesting toegediend (0 tot 60 centimeterlaag aanvullen tot 170 kilo stikstof per hectare). In object 3 werd eind september wel nog bijbemest met bladvoeding (25 kilo stikstof per hectare onder de vorm van ureum). Object 1 werd tijdens de hele teeltperiode niet bemest.

Resultaten

Bij de bodemmonsters eind oktober was te zien dat objecten 1 en 2 een stikstofresidu halen lager dan de eerste drempelwaarde van het mestactieplan (minder dan 85 kilo per hectare in de 0 tot 90 centimeterlaag). Bij object 3 lag het stikstofresidu op een kleine 110 kilo per hectare en bij object 4 werd 135 kilo per hectare reststikstof gemeten.

Daarnaast worden dit teeltseizoen ook tien praktijkpercelen, verspreid over Vlaanderen, opgevolgd met bodemscans en dronebeelden. Zo willen onderzoekers in eerste instantie de variatie in respectievelijk bodemconditie en gewasontwikkeling van verschillende percelen detecteren en aan elkaar te linken. Ook zullen ze alle verzamelde data van deze percelen integreren op een onlineplatform.

Groei- en bodemmodellen

Alle verzamelde data van deze proef- en praktijkpercelen (inclusief multispectrale dronebeelden) worden vervolgens gekoppeld aan bestaande groei- en bodemmodellen die de stikstofbehoefte van het gewas bepalen. Daarmee is het de bedoeling om vanaf 2021 de optimale hoeveelheid minerale bijbemesting plaatsspecifiek te kunnen bepalen.

Op basis van gewasmetingen, gecombineerd met modelsimulaties, wordt het zo mogelijk om taakkaarten op te stellen en percelen plaatsspecifiek bij te bemesten. Zo wordt er op het perceel alleen bemest waar het nodig is en met een aangepaste dosis.